Arsa Sahibinin Sözleşmeden Dönme Hakkı

Yüklenicinin işe zamanında
başlamaması veya sözleşme hükümlerine
aykırı olarak işi geciktirmesi ya da iş
sahibine yüklenemeyecek bir sebeple
ortaya çıkan gecikme yüzünden bütün
tahminlere göre yüklenicinin işi
kararlaştırılan zamanda bitiremeyeceği
açıkça anlaşılırsa, arsa sahibi teslim
için belirlenen günü beklemek zorunda
olmaksızın sözleşmeden dönebilir.
Müteahhidin işe zamanında
başlamaması veya sözleşme şartlarına
aykırı olarak işi geciktirmesi veyahut
tahminlere göre, işi zamanında
bitirmesinin imkânsız olduğu görülürse,
arsa sahibi sözleşmede teslim için
kararlaştırılan süreyi beklemeksizin
sözleşmeden dönmek istediğini karşı
tarafa ihtar eder.
Sözleşmede, işe ne zaman başlanacağı
açıkça belirtilmemişse, arsa sahibi
müteahhitten derhal işe başlamasını
isteyebilir. İyi niyet kuralları
çerçevesinde tespit edilecek en kısa
sürede işe başlanmazsa, arsa sahibi yine
dönme hakkını kullanabilir.
İşe zamanında başlamama
veya belirlenen tarihte teslim
edilemeyeceğinin anlaşılması halinde bu
durum, müteahhidin kusuru olmadan
ortaya çıkmış olsa bile, arsa sahibi
sözleşmeden dönebilir.
Burada dikkat edilmesi gereken
konu, arsa sahibine dönme hakkı veren
hususların müteahhidin sözleşmeye
aykırı tutumu ile nedensellik bağı
oluşturması gerektiğidir.
Dolayısıyla, işe başlanamaması
veya işin geciktirilmesine neden
olan hususlar tamamen müteahhidin
dışında gerçekleşiyorsa, arsa sahibi
ifa zamanından önce dönme hakkını
kullanamaz.
Mesela arsa sahibinin arsasında,
önceden tahmin edilemeyen şekilde kaya
çıkması ve bu yüzden işin gecikmesi,
ifadan önce dönme hakkını vermez.
Ayrıca, arsa sahibi, gecikmeler kendi
yüzünden meydana gelmiş ise dönme
hakkını yine kullanamaz.
Örneğin, inşaat yapılacak arsada
oturan arsa sahibinin burayı zamanında
boşaltmaması, işlerin takibi için
müteahhide vermesi gereken vekâleti
vermemesi gibi hallerde sözleşmeden
dönme hakkı doğmaz.