Yakın dönem okumalarını Türk milliyetçiliğinin ekonomi politiğinin analizinde yoğunlaştıran Nevzat Onaran Kartal’da Eğitim-Sen 5 No’lu Şube’de “Devletin Dâhili Harbi” adlı kitabını imzalayacak ve okurlarla söyleşecek.
Yüksel Fırat/Kartal
“Yakın tarihimizin ekonomi politiğini Nevzat Onaran’la konuşmaya ve tartışmaya davet ediyorum”
Eğitim-Sen 5 No’lu Şube Başkanı Ertuğrul Eroğlu, “Tüm dostlarımı, eğitim emekçisi arkadaşlarımı ve yoldaşlarımı yakın tarihimizin ekonomi politiğini Nevzat Onaran’la konuşmaya ve tartışmaya davet ediyorum” dedi
Eroğlu, Eğitim-Sen’de yapılacak olan Nevzat Onaran imza-söyleşi etkinliği ile ilgili gazetemize yaptığı açıklamada: “Yakın tarih okumaları bugün yaşadıklarımızı anlamlandırmada anahtar rol oynar. Ötekileştirilen, yok edilmeye çalışılan; Aslında bizi var eden sesimizin, nefesimizin diğer yarısı, yaşamın ta kendisidir.
Bu topraklarda kan ve göz yaşı hiç eksik olmadı. Bizler, bu topraklarda hayatı var eden, bir arada yaşamayı bin yıllardır sürdüren, acıyı bal eyleyenler yakın tarihimizi doğru okursak çocuklarımıza barışı, umudu ve ellerimizle yaratacağımız o güzel günleri miras olarak bırakabiliriz.
Yarını emekten yana, çocukların gülüşünde kurmak, geçmişi unutmamakla, unutturmamakla olur. Tüm dostlarımı, eğitim emekçisi arkadaşlarımı ve yoldaşlarımı yakın tarihimizin ekonomi politiğini Nevzat Onaran’la konuşmaya ve tartışmaya davet ediyorum” diyerek etkinliğe çağırdı.
Söyleşide “Dersim” bölümüne özel bir ağırlık verecek olan Nevzat Onaran’a bir ön bilgi olarak “Dersim”i sorduk.
“Dersim, merkezi iktidarın hep hedefindeydi. Nedeni, dağları ve tabiatının güzelliği değildi; kimliğiydi. Elbette, Anadolu’nun her yerinde ne tür sosyal-ekonomik sorunlar varsa Dersim’de de o vardı. Ne bir fazla ne bir eksik” diyen Nevzat Onaran, Osmanlı’da 18 ve Cumhuriyet’te 15 rapor hazırlandığını belirtti.
Onaran, bu raporların ortaklaşan temel noktaları; “Dersimlinin kimliğidir: Etnik kökenini de kapsayan dilidir ve dinidir. Bütün amaç bu farklılığı yok etmektir.”
Onaran, “Biliyorum resmi ağızlar ipe un sermek misali neler neler yazıyor ve anlatıyorlar: Askere gitmiyorlardı, vergi vermiyorlardı gibi. Hepsi laf salatasıdır.”
Onaran, 12 yıl İçişleri Bakanlığı yapmış ve 1937-1938’de de bakan olan Şükrü Kaya’nın 22 Aralık 1936’da Umumi Müfettişler toplantısında bir itirafına, dikkat çekerek; “Bakanın itirafını aynen aktarıyorum: ‘Ben, İçişleri Bakanıyım, iki çocuğum var, ikisi de nüfusa kayıtlı değildir. Bir gün TBMM’de arkadaşlarımdan bütün çocukları nüfusa kayıtlı olanlar ellerini kaldırsın dedim. Kaldıran olmadı.’ diyerek aktardı askere gidecek olanların nüfusa kayıt oranını.
Dersim vilayet adının 1926’da kaldırıldığına dikkat çeken Onaran; “Dersim vilayet adı, 1926’da kaldırılır ve 1935 sonunda kabul edilen kanun gereği 1936 başında TunÇeli vilayeti kurulur; yani devletin TUNÇ ELİ anlamındadır. Tasarıda önerilen vilayet adı Munzur’dur, son anda meclisteki müzakerede değiştirilir. 1936 başında TunÇeli’nin dâhil olduğu 4. Umumi Müfettişlik kurulur ve Korgeneral Abdullah Alpdoğan müfettiş olarak atanır. Harekâta başlanır.”
Onaran,1938 harekâtı sonucunu İçişleri Bakanı Faik Öztrak’ın açıkladığını belirterek; İçişleri Bakanı Faik Öztrak açıkladı: ‘1938’de 13.160 Dersimli ve 122 asker öldü.’ diye aktardıktan sonra; “20 bin Dersimli sürülmüştür. Yetim çocuklar evlatlık verilmiştir.” dedi.
Okuyucular, Nevzat Onaran’nın Kartal’da Eğitim-Sen 5 No’lu Şubede yapacağı söyleşide tüm bu süreci konuşma, tartışma ve ışık tutuma imkanı bulacak.
İMZA VE SÖYLEŞİ
Tarih: 04.05.2024 Cumartesi
Saat: 16.00
Yer: EĞİTİM-SEN, Kordonboyu Mah. Hürriyet Cad. Hakkı Bey İşhanı, No: 54/19 Kat: 3
Nevzat Onaran Kimdir:
Nevzat Onaran, 1957’de Malatya-Hasançelebi’de doğdu. İlk ve orta öğretiminden sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde lisans eğitimini tamamlayan Onaran, bir süre muhasebecilik yaptı ve ardından çalışma hayatını ekonomi muhabiri ve editörü olarak sürdürdü.
Onaran, Özgürlük Dünyası, Özgür Gündem, Evrensel, Gerçek, Para ve Dünya gibi birçok dergi ve gazetede çalıştı.
Yakın dönem okumalarını Türk milliyetçiliğinin ekonomi politiğinin analizinde yoğunlaştıran Onaran’ın 1915-1940 dönemini inceleyen dört kitabı yayımlandı: Osmanlı’da Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi (1914-1919), Kor Kitap, İstanbul-2023; Cumhuriyet’te Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi (1920-1930), Kor Kitap, İstanbul-2023; Türk Nüfus Mühendisliği, Kor Kitap, İstanbul-2017; Devletin Dâhili Harbi, Kor Kitap, İstanbul-2021. Onaran’ın yayın kolektifinde yer aldığı iki çalışma: Utanç ve Onur, 1915-2015 Ermeni Soykırımı’nın 100. Yılı, Evrensel Basım Yayın, İstanbul-2015 ve “Ben Kazandım” Ekrem Ekşi, SAV, İstanbul-2020.
Onaran, yakın dönemle ilgili araştırmasına devam etmektedir.
