TARİHTE BUGÜN: 8 MART
1857 –New York’ta bir tekstil fabrikasında polisin grevci işçileri fabrikaya kilitlemesi sonrası çıkan yangında çoğu kadın 129 işçi hayatını kaybetti.
1857 – Dünya Kadınlar Günü’nün ortaya çıkışının üç kaynağı: Birincisi, 1857’de New Yorklu dokuma işçisi kadınlar, düşük ücretleri, on iki saatlik iş gününü ve artan iş yükünü protesto etmek için bir gösteri yürüyüşü yaptılar. Polis şiddet kullanarak yürüyüşü dağıttı. İkincisi, Amerikalı kadınlar 8 saatlik işgünü ve kadınların siyasal hakları için mücadele ederken, Şubat 1908’de Manhattanlı iplik işçisi kadınların grev yapması ve polisin yine şiddet kullanmasıdır. Üçüncüsü, 1909’da New Yorklu dokuma işçisi kadınların işten çıkarılmaları protesto etmek için fabrikayı işgal etmeleri, çıkan yangında 129 kadının hayatını kaybetmesidir. Başlangıcı hangi olay olursa olsun, bu mücadelenin anısına, II. Enternasyonalin 1910’daki Kongresi’nde Clara Zetkin’in önerisiyle , “Dünya Kadınlar Günü” olarak ilan edildi.1910 yılından başlayarak 8 Mart tüm dünyada kadınlar için özel bir anlam taşıdı. Kadınların başkaldırısını simgeledi, birlikte bir güç olmanın, dayanışmanın anlamını bugünlere taşıdı. 1960’lı yıllara dek emekçi kadınlar vurgusuyla kutlanan bir gün oldu. 1960’lı yıllarda yükselen feminizmin etkisiyle 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü içeriği boşaltılarak tüm kadınların, sadece emekçi olarak değil, hayatın tüm alanlarında, yaşanan ortak ezilmişliği ve mücadeleyi simgeleyen bir gün olarak kutlanıyor. 8 Mart, 1975’te BM tarafından Dünya Kadınlar Günü ilan edildi.
1921 – 1921’de Moskova’daki Uluslararası Komünist Kadınlar Konferansı’nda 8 Mart “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” ilan edildi.
1933 – 1. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
1948 –Tanımladığı bir deri hastalığı Behçet Hastalığı adıyla dünya tıp literatürüne geçen, deri ve zührevi hastalıklar uzmanı Ordinaryüs Prof. Dr. Hulusi Behçet kalp krizi sonucu İstanbul’da öldü.
1956 –İzmir’de Demokrat Parti tarafından düzenlenen mitingde konuşan Başbakan Menderes, basını eleştiren bir konuşma yaptı. “Bu gazeteler demokrasi devriminin matbuatı olmak vasfına sahip değildir” dedi. Basını gerçekleri değiştirmek ve DP iktidarını alaşağı etmeyi düşünmekle suçladı.
1963 – Suriye’de bir darbe sonucu Baascılar ve Nasırcılar iktidarı ele geçirdi. Baasçı subaylar, şubat ayında, Irak’ta da yönetimi ele geçirmiş ve Başbakan Kasım öldürülmüştü.
1971- Sivas’a bağlı Yıldızeli’nde TİP ilçe sekreteri öldürüldü.
1979 – Tahran’da 15 bin kadın Humeyni rejiminin getirdiği çarşaf giyme zorunluluğunu protesto etti
1987 –Kadın Çevresi Yayıncılığın çıkarttığı Feminist dergisi yayına başladı. Sahibi ve yazı işleri müdürlüğünü Handan Koç’un yaptığı derginin başlıca yazarları. Ayşe Düzkan, Handan Koç, Minu, Defne, Filiz k., Serpil, Gül, Sabahnur, Vildan, Stella Ovadis idi. Dergi, Mart 1990’da yayın hayatına son verdi.
1992 – Dünya Kadınlar Günü nedeniyle İstanbul ve Adana’da düzenlenen kutlama yürüyüşlerine polis müdahale etti, bazı kadınlar dövüldü, iki kadın yaralandı, 8 kadın gözaltına alındı.
2000 – 30 yılı aşkın siyasi geçmişinde ilk kez Necmettin Erbakan’a karşı bayrak açılarak, FP’ye genel başkan adayı çıkarıldı. Kayseri Milletvekili Abdullah Gül, adaylığını ilan etti.
2003 –İstanbul-Diyarbakır seferini yapan THY’nin RC-100 tipi uçağı, Diyarbakır’a inişi sırasında düştü: 74 kişi öldü, 3 kişi yaralı kurtuldu.
2003 –Recep Tayyip Erdoğan, Siirt’te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili seçilerek TBMM’ye girdi.
2010 –Elazığ’da 6 büyüklüğünde deprem oldu. 42 kişi hayatını kaybetti.
BUGÜN DOĞANLAR:
1879 – Otto Hahn, kimyacı Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1968)
BUGÜN ÖLENLER:
1948 – Hulusi Behçet, doktor (d. 1889)
2008 – Prof. Dr. Sadun Aren, eski milletvekili ve Ankara Üniversitesi SBF eski öğretim üyesi.
