31 Mart seçiminde tüm sistem partileri ciddi oy kaybetti. Halk potansiyel olarak yeni bir seçeneğin başlangıcındadır.
31 Mart yerel seçimlerinin genel seçim atmosferinde geçtiği her kes tarafından kabul edilmektedir. Bundan dolayı bu seçimleri, yakın dönem olan 24 Haziran seçimleriyle karşılaştırmak durumu daha somut tespit etmeye olanak sağlamaktadır.
24 Haziran seçimi 31 Mart seçimi
Toplam seçmen : 59.367 57.093
Kullanılan oy : 51.189 48.340
Geçerli oy : 50.137 46.341
Geçersiz oy : 1.052 1.998
Katılım : % 86.22 % 84.67
24 Haziran seçimleri genel seçim olmasından dolayı yurtdışındaki 3.047 bin seçmen ile birlikte toplam seçmen sayısı daha yüksektir.
Ayrıca 31 Mart seçimlerinde 1.200 bin yeni seçmen kayıtlara geçti.
Bundan dolayı azalış ve artışın sonucu; 31 Mart seçmen sayısı 57.093 bin kişidir.
Seçmenin sandığa gitme eğilimi % 84.67 oranıyla bir önceki seçime göre 750 bin kişi civarında düşmüştür.
Geçersiz oy için seçmen açısından yeni özel bir zorluk olmadığını dikkate aldığımızda ortalama 1 milyon seçmen bu seçimde bilinçli olarak geçersiz oy vermeyi tercih etmiştir.
Seçmenlerin 24 Haziran ve 31 Mart seçimlerindeki tercihi aşağıdaki gibidir. (24 Haziran seçimlerinde yurtdışındaki seçmenin verdiği oy daha yakın bir kıyaslama imkanı için düşürüldü.)
24 Haziran 31 Mart
AKP : 21.335 – 777 = 20,558 20,583
MHP : 5,564 – 120 = 5,444 3,459
= 26,002 = 24,042
Cumhur İttifakının son 9 aylık süreçte kaybettiği oy sayısı ortalama 2 milyon seçmendir.
CHP : 11,348 – 267 = 11,081 : 13,983
HDP : 5,865 – 260= 5,605 : 1,970
İYİ PARTİ : 4,990 – 61 = 4,929 : 3,459
= 21,615 = 19,412
CHP + İYİ PARTİ + HDP toplamı açısında baktığımızda ise son 9 aylık süreçte kaybettikleri oy sayısı ortalama 2,200 seçmendir.
İttifaklar dolayısıyla tek tek partilerin durumunu tespit edemiyoruz. Bu süreçte bir tek SAADET PARTİSİ’nin durumunu belirleyebiliyoruz.
SAADET PARTİSİ 24 Haziran seçiminde 772 bin oy almışken 31 Mart seçiminde 1,257 bin oy alarak oyunu yüzde yüz arttırdı.
Belediye başkanlıklarının el değiştirmesini dikkate almazsak bu rakamları nasıl okumalıyız?
- Sandığa gitmeyen seçmen sayısı 750 bin artmıştır.
- Sandığa gitmesine rağmen geçersiz oy kullanan seçmen sayısı 1 milyon artmıştır.
- Cumhur İttifakı 2 milyon oy kaybetmiştir.
- Millet İttifakı ve HDP 2,200 bin oy kaybetmiştir.
- Sol – sosyalist güçler çok az oy almıştır.
Belediye başkanlıklarının el değiştirmesi dışında göstergeler eksi olarak gerçekleşmiştir.
Halk, hem Cumhur hem de Millet İttifakından uzaklaşmaktadır. Yani sistem partilerinin tümüne karşı halkın tercihi azalmıştır. Hem iktidar hem de muhalefet partileri kitleleri politik olarak sisteme bağlamakta zorlanmaktadır.
Ancak halkın, sol – sosyalist güçlere yönelmediğini de dikkate alırsak bu kopuş potansiyel, bir durumdur.
