Kartal’a Değer Katan Kartallı Halk Ozanı Dedem Zeynel Kaya
Yüksel FIRAT
Kartal’ın Sesi-1945 doğumlu olan Kartallı şair dedem Zeynel Kaya, Erzincan Pınarönü Köyünde dünyaya gelmiştir. Bir kamu kuruluşundan emekli olan ve emekli maaşıyla geçinen Zeynel kaya, evli 2 çocuk ve 3 torun sahibidir.
Zeynel Kaya Erzincan ovasında çok tanınan ve sevilen bir dedenin torunudur.
Dedesi Hüseyin, köyden köye gezip saz çalıp, türküler ve deyişler söyleyen ünlü bir halk ozanıdır. Hüseyin dede hayatını kaybedince babası Celal halk ozanlığına devam etti. Babasının hayatını kaybetmesinden sonra ise 1968’lerden başlayarak dede ve baba yadigarı olan ozanlık ve şairlik görevini devralan Zeynel Kaya, halen bu mirası sürdürmektedir.
“Şairlik, yazarlık ve halk ozanlığı çok asil ve soylu bir davranıştır.” Diyen Kaya, “Yeryüzü aşkın, sevginin ve barışın yüzü oluncaya dek bu davranış devam edecektir” diyor ve ekliyor: “Yüzyıllardan beri bu uğurda emek veren, canını halk uğruna halk için feda eden şairleri ve halk ozanlarını minnet şükran ve saygıyla anıyorum.”
“Erzincan şairler ve ozanlar diyarıdır.”
Erzincan’da doğup büyüyen şair ozan Zeynel Kaya, büyüdüğü yeri şairler ve ozanlar diyarı olarak tanımlıyor. Ve bunların sanatının üzerinde önemli ölçüde etken olduğunu söylüyor.
Lise mezunu olan aydın sanatçı Kaya sanatının ortaya çıkmasında okulun ve öğretmenlerin bir etkisi olmadığını belirtiyor.
Kaya,1968’den beri CHP üyesi. Hem siyasi hem de sosyal ve kültürel etkinliklerinin içinde yer almaya devam etmektedir.
Aldığım en büyük ödül halkın beni sevip bağrına basmasıdır.
Çok fazla ödül aldığını söyleyen sanatçı Zeynel Kaya, bunların en büyüğünün söylediği türkülerinden dolayı halkın kendisini sevip bağrına basması olduğuna dikkat çekiyor. Sözlerini yazdığı, müziğini yaptığı türküler halk tarafından sevilmiş ve çok beğenilmiştir.
Ozanlar diyarı şehitler mekanı Erzincan’ın suyundan, toprağından olasa gerek; bende kırk yıldan beri şiirle, türküyle haşır neşirim” diyen Zeynel Kaya’nın yayımlanmış 2 kitabı; “Güneşi Yaktılar” ( Sivas Madımak Oteli’nde yakılan şair ve halk ozanlarını anlatan) ve “İpe Giden Baş” ( Deniz Gezmiş ve arkadaşlarını anlatan) ve sözleri ve müziği kendisine ait olan albümlerim var.
1500den fazla şiiri imha edildi
Kaya “1500den fazla şiirim ve kitap haline getirmeye çalıştığım özlü türkülerim 1980’de elimden alınarak imha edildi. Çok acısını çektim. Buna rağmen türkülerimi yazmaya ve söylemeye devam ettim.
Kaya, Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) ve Müzik Yorumcuları Meslek Birliği (MÜYORBİR) üyeliği ile haklarını korumaya çalışmaktadır.
Zeynel Kaya şiir ve türkülerinin sosyal içerikli olduğunu belirterek ” Pir Sultan Abdal tarzı halk diliyle türkülerim ve şiirlerim sosyal içerikli şiirlerden oluşmaktadır.”
Bu duruşundan oldukça memnun olarak “Türkülerimi dinleyen milyonlarca insan sesimden ve sözümden etkilenmiştir. Kendisine bir yol çizmiştir. Onların hepsi benim talebelerimdir.”
“1976 da Kartal’a geldim”
1976 da Kartal’a geldim. Kartal Belediyesi Başkanı Mehmet Ali Büklü sayesinde belediyeye işe girdim. Çok değerli bir büyüğümüzdü. Saygıyla anıyorum, ışıklar içinde uyusun.
Kaya politikaya olan ilgisini Kartal’da CHP üyesi olarak sürdürmektedir. Ancak politikaya olan ilgisi hiç bir zaman onu sanat çalışmalarında uzaklaştırmadı.
“Kartal tam bir Anadolu”
Kartal’a kattıklarınız ve Kartal’dan etkilenmeleriniz nelerdir diye sorduğumuzda ise Dedem Zeynel Kaya;
“Kartal tam bir Anadolu, bütün renkler var. Tüm renkler birbiriyle kucaklaşıyor. Küçük şehirlerin dar kalıpları kırılıyor bu sayede. Bu sanatı da siyaseti de etkiliyor bir ölçüde. Yapılan etkinlikler, festivaller, kitap fuarları Kartalda var olan Anadolu insanlarını bir araya getiriyor. Halkların kardeşliğini sağlıyor burası.
Kartal’da modern çağdaş bir şehir kültürü yoktur. Anadolu’dan gelen halklar, geldikleri yerin örfü ve adetiyle yaşamaktadırlar. Köy ve yöre dernekleri bir anlamda iyi. İnsanlar ölüsü olduğunda bir araya gelip birbirlerini sahipleniyorlar. Düğünlerde bir araya gelip aynı yörenin türkülerini söyleyip oynuyorlar. “Üzüm üzüme baka baka kararır” atasözü var ya, bizim toplum da aynen öyle.”
Sinema, tiyatro, kitap fuarları, festivaller, şiir dinletileri çok çok önemlidir. Kartal Meydanında. 70 bin kişinin “Eşkıya dünyaya hükümdar olmaz” türküsünü hep birlikte söylemesi kadar güzel ne olabilir.
Kartal Belediye Başkanımız Gökhan Yüksel ve kültürden sorumlu Adem Uçar Bey’e selam ve sevgilerimi iletiyorum. Kültürle ilgili her işi yapıyorlar.
Kartal’da çok fazla şair, yazar ve ozan arkadaşımız var. Karikatür çizim yapan arkadaşlarımız var. Kartal Belediyesi’nin katkılarıyla zaman zaman bir araya gelip önemli etkinlikler yapıyoruz. Kitap tanıtımı ve imza günleri düzenliyoruz. Arkadaşlarımız yeni çıkan kitaplarının tanıtımını yapıyorlar.
Kartal Belediyesi kültür ve sanat etkinliklerine çok önem veriyor. Kartal halkı bu etkinliklere katılıyor. Gördüğüm kadarıyla çok da memnun kalıyorlar. Bundan daha iyi ne olabilir.”
Yürüyüş, Okumak ve Sohbet
Zeynel Kaya her günün dolu dolu yaşayan bir ozan olarak günün şöyle özetlemektedir; “Sabah 1 saat yürüyorum, sonra gazete ve televizyon haberlerine bakıyorum. Kitap okuyor ve her gün sanatçı arkadaşlarımla sohbet ediyorum. Günlerim böyle geçiyor. Şiir yazmayı ve müzik dinlemeyi ihmal etmiyorum.
Sanata ve sanatçıya dair 70 yıldır Türkiye’yi yöneten sağ hükumetlerin ve askeri darbelerin olumsuz etkisinin büyük olduğunu söylüyor sanatçı. Demokrasinin önü kesilmiş, siyasal İslam’a giden yolun önü açılmıştır. Tarikatlar ve cemaatler alabildiğine çoğalmış, toplumu kuşatmıştır. Yoksulluk sefalet, işsizlik üst üste geliyor. Bu sebeple toplumun modern kültürü olması hayaldir. Ama umutsuz değilim. Toplumun sağduyusuna güveniyorum.
