Her seçim veya süreç, gerçekleştiği dönemde önünde çözülmek üzere duran sorunlar üzerinden temel belirlenimler alır ve bunlar esas itici güç haline gelir. Ki; kişiler ve kurumlar buna müdahale için pozisyon alır.
Kartal Belediyesi açısından 31 Mart 2024 seçiminin temel belirlenimi deprem ve kentsel dönüşümdür. Bu dönüşümün kentsel dönüşüm mü ya da rantsal dönüşüm mü olacağı Kartallılar için hayati derecede önemlidir.
Kentsel Dönüşüm, Neden Belirleyen Hale Geldi?
Ama biz önce kentsel dönüşümün neden belirleyen haline geldiğine bakalım. Kentsel dönüşüm sorunu, Kartal’ın en büyük sorunu olan depremden kaynaklanmaktadır. İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi (2019) verilerine göre Kartal’da yapı yılına göre toplam 29.981 yapının 23.702’si yani yapıların %79’u 2000 Yılı öncesi yapılardır. Kartal’da, şimdiye kadar depreme dayanıksız ve ekonomik ömrünü tamamlamış toplamda 2.881 işyeri, 25.486 daire olmak üzere 28.367 adet bağımsız bölümün dönüşümü gerçekleşmiştir. Yaklaşık 30 bin binanın olduğu Kartal’da bu dönüşümün henüz ne kadar yetersiz olduğu açıktır. Kartallılar yaşadıkları binalarda ve mahallelerinde zaten buna tanıklar ve deprem korkusu ile yaşıyorlar.
Dolayısıyla Kartallıların güvenli ve sağlıklı konutlara ulaşması bir zorunluluktur. Bu zorunluluk bugüne kadar aşılamadı. Bunun ilk nedeni ekonomik zorluklar ve imar planlarının yokluğudur.
İmar Planlarının Önemi
İmar planları bugünü 5 yıl önceden ayıran ve bugün kentsel dönüşümün esas belirleyen haline gelmesini sağlayan kriterdir. Kartal Belediyesi ve Kartal Belediye Meclisi bu dönem imar planları konusunda tüm meclis üyelerinin desteği ile önemli adımlar attı:
- Kartal Merkez Planları olarak üç milyon metrekarelik bir alana tekabül eden ve Hürriyet, Cumhuriyet, Soğanlık, Esentepe, Yunus Mahallesi ile Taşocağı alanını kapsayan imar planı
- Uğur Mumcu Mahallesi imar planı
- Etap1- Etap2 imar planı
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafında Orhantepe, Cevizli’de uygulanan imar planı
- Kartal E-5 güneyinde komple yenilenecek bir imar plan çalışmasının başlatılmış olması.
Bu imar planları ile birlikte Kartal neredeyse yeniden yapılanmak için hazır. Peki, bu dönüşümü kim gerçekleştirecek?
Kentsel Dönüşüm Kim Tarafından Gerçekleştirilecek?
Kartallı vatandaşların ekonomik durumu ve arsa paylarının azlığı dikkate alındığında bu dönüşüm için kesinlikle, mühendislik ve sosyal bilimleri esas alan kolektif bir bakış ve pratik gerekiyor. Ancak görünen ve korkum; bugüne kadar olduğu gibi; inşaat firmaları üzerinden rantsal bir dönüşüm gerçekleşeceğidir.
Dönüşümü, yukarıda tanımladığım gibi bir belediye başkanı ve ekibi mi yoksa soruna mühendislik değil de müteahhitlik gözü ile bakan kişi mi gerçekleştirecek.
Bundan dolayı iki kilit kurum ortaya çıkmaktadır: Kartal Belediyesi ve İnşaat Tekelleri
Kartal Belediyesi’nin 1 milyarlık borcunun olduğunu ve Karyapsan üzerinden sadece bir apartmanın dönüşümünü sağladığını ve İBB’nin KİPTAŞ ile sadece Kartal Hürriyet Mahallesi’nde 336 dairelik Kaper Sitesi’nin yeniden yapılmasını başlattığını dikkate aldığımızda bu dönüşümün inşaat firmaları hatta bugün inşaat tekelleri üzerinde olacağı görülmektedir
Büyük inşaat tekelleri, kentsel dönüşümü rantsal dönüşüme çevirmek için sürecin esas aktörleri olarak devrede olacaklardır. Kartal Belediye Başkanın kim olacağını belirlemeye çalışacaklardır.
Oysa, Kartal Belediye Başkanlığına seçilecek kişinin, bu imar planlarıyla çalışacak yer bilimci, jeofizik mühendisi, inşaat mühendisi, mimar, şehir plancısı olması gerekir. Aynı zamanda bilimsel kriterleri esas alan biri olması gerekir. Diğer yandan sorunun sosyal yanı vardır. Başkan aynı zamanda bir sosyal bilimci olmalıdır. Bir kişi tüm bunları kendinde toplamayacağına göre sorun bilimsel esaslarla ve bu esaslar üzerinden oluşturulacak bir ekiple çalışabilecek biri olması gerekir.
Peki öyle mi olacak?
Belirttiğim gibi; Kartal Belediyesi açısından 31 Mart 2024 seçiminin temel belirlenimi kentsel dönüşümdür.
Kartal’daki Partilerin Ve Adayların Tutumu
Kartal’daki partiler ve şu ana kadar her partiden, Kartal Belediye Başkan aday adaylığını açıklayan ve açıklayacak olan her Kartallı belediye başkanın Kartallı birinin olması konusunda açık bir tutum ortaya koymalıdır.
Aday adaylar adaylıklarını bu en temel, deprem ve kentsel dönüşüm sorununda müteahhit aklıyla değil, aksine hem mühendislik hem de sosyal sorun olarak bilimi esas alacaklarını söylem ve eylemleriyle somutlayarak halkın karşısına çıkıp söz vermelidirler.
Kartal Halkının Karar Verme Kriteri
Çünkü bu seçimde Kartal halkı, adayların hangi partiden olduğuna değil deprem ve kentsel dönüşüm konusundaki tutumuna bakacaktır.
Yani Kartal halkı adayları bu açıdan ölçecektir. Bu aday, inşaat şirketlerinin mi yoksa Kartal halkının mı adayı olduğu sorgulanacak bahsi geçen kriketlere göre kararını verecektir.
Partiler ve adaylar inşaat tekellerinin hangi düzeyde olursa olsun sürece açık gizli hiçbir müdahalesine izin vermemelidirler; Tutumlarını Kartal halkından yana koyarak halkın adayları olmalıdırlar.
